A'dan Z'ye Transfermarkt sistemi

Özellikle transfer döneminde futbolseverlerin sıklıkla başvurduğu, belirledikleri futbolcu bedelleriyle piyasayı derinden etkileyen Transfermarkt'ta sistem nasıl işliyor? Futbolcuların değeri nasıl belirleniyor? İşte tüm cevaplar...

Almanya merkezli Transfermarkt, hemen hemen her futbolseverin ziyaret ettiği bir futbol platformu.

Dünyanın her yerinden futbolcuların bilgilerine rahatlıkla ulaşılabilen bu siteden futbol kulüpleri, teknik direktörler, menajerler, scoutlar hatta futbolcular bile faydalanıyor.
TRT SPOR'a konuşan Transfermarkt Türkiye Bölüm Şefi Gökhan Yağmur, platformun transfer piyasasını derinden etkilediğini de düşünüyor.

- Genel olarak sistem nasıl çalışıyor?
Transfermarkt, genelde 3 ana direk üzerinden çalışıyor. Bunlar: Haberler, Veritabanı ve Transfermarkt Toplumu. Bu üç konuyu çalışmalarımızda her zaman birleştirmeye çalışıyoruz. Örneğin haber yapılıyor, istatistiklerimizi ve uzmanlarımızı bu haber konusunda kombine etmeye çalışıyoruz.
- Kaç dilde yayın yapılıyor?
Transfermarkt uluslararası bir sayfa. Şirket Almanya’da olabilir, ama birçok ülkeye yönelik yayınlar yapıyoruz.

Sayfaların büyüklüğüne göre sıraladığımız, sayfamızın bu ülke versiyonları başrol oynuyor.
Almanya, Türkiye, İtalya, İspanya, İngiltere, Polonya, Avusturya, Portekiz, Fransa, Hollanda, İsviçre, Rusya ve ABD ülkelerine özel sayfalarımız var. Buna ek olarak transfermarkt.com üzerinden de global olarak İngilizce yayın yapıyoruz.
Bu sayfaların bölüm şefleri var. Yani bu sayfalarla özel olarak ilgilenen kişiler var.
Ayrıca bu ülkelerin sayfaları da mevcut:
Hindistan; Brezilya; Güney Afrika; Romanya; Yunanistan; Belçika; Yeni Zelanda; Lüksemburg; Meksika; Kolombiya; Malta; Slovenya; Macaristan; Danimarka; Sırbistan; Çekya; İskoçya; Moldova; Hırvatistan; Bulgaristan; Slovakya; Filistin ve Karadağ
Sayfayı ziyaret eden ülkelerin sayısı 207.

"Belçika Ligi, Türkiye Ligi'nden kaliteli değil ama son 10 yılda yapılan transferlere bakarsak arada büyük fark var"


- Bir futbolcunun değeri nasıl belirleniyor?
Bu soruyu açıkçası bekliyordum. Cevabı öyle kolay verilmiyor, ama "Piyasa Değer Analizi"(PDA) ile toplam iki hafta uğraşıyoruz. Son 48 saat beraber oturup oluşturduğumuz rakamları tartışıyoruz.
Senede 4 güncelleme yapıyoruz. Yazın ve kışın iki büyük güncelleme, baharlarda da küçük çaplı güncelleme yapılıyor.
Futbolcunun değeri hangi kriterlere göre değerlendiriliyor sorusunda ise, birçok faktöre dikkat çekilmesi gerekiyor.

İlk başta yaşı, performansı, oynadığı lig ve ligin seviyesi:
Süper Lig, Avrupa’nın dev liglerine göre daha zayıf. Avrupa kupalarında ve Milli takımda gösterdiği peformans, transfer geçmişi (kariyerinde bir oyuncuya hangi yükseklikte ve bonservis ödendi mi?), oynadığı mevki, ülkedeki mevki piyasası.

Örneğin, Türkiye’de bek oyuncuları için piyasa yüksek rakamlı. Bunu geçmişteki bonservis bedellerinden görebiliyoruz.
Oyuncunun sözleşme süresi, sakatlık durumları gibi faktörler de toplamda rol oynuyor.

Son olarak liglerin piyasası da önemli. Mesela birçok takipçimiz bizi Belçika ligiyle kıyaslıyor. Ama bu konuda sadece sportif yönü görüyorlar. Evet, Belçika ligi bizim ligimizden daha kaliteli değil, fakat son 10 senede Belçika liginden yapılan transferlere bakıldığında ve Süper Lig’den yapılan transferlerle kıyaslandığında, arada ne kadar büyük bir fark olduğu belli oluyor.

Onların oyuncu piyasası, Avrupa kulüpleri için çok daha odak noktası durumunda. Belçikalı futbolcular ve Belçika liginde oynayan oyuncular daha popüler. Bu hem geçmişe dayanan bir durum (birçok yıldız çıktı bu ülkeden), hem de Milli takımının başarısıyla alakalı bir durum. Belçika futbolu genel anlamda yükselişte.

"Trabzonspor'un eli kolu bağlı olmasaydı Burak Yılmaz için Galatasaray'dan daha fazla ücret isterdi"

PDA oluşumunu ele aldıktan sonra gelelim PDA yaklaşım ve faktörlerine.

Mali faktörü:

• Bonservis bedelinin miktarı, taksit opsiyonları ve performansa dayalı opsiyonlar.

• Bonservis bedeli esnasında oyuncu ile oyuncuyu satan kulüp arasındaki sözleşme uzunluğu

Örnek vermek gerekirse sadece bir yıl kontratı olan bir oyuncunun kontratı elbette daha ucuz olur ve bize PDA'i için doğrudan gösterge olamaz. Burada değer biraz daha üstün olabilir.

• Bonservis bedelinin ödenmesi sonrasında oyuncunun kontratı, maaşı ve sözleşme uzunluğu.

• Sabit bonservis bedeli. Mesela Burak Yılmaz, Galatasaray'a 5.5 milyona transfer olmuş olsa da PDA değerini bundan üstün tutmak doğru bir karardı çünkü Trabzonspor'un eli kolu bağlı olmasaydı bu miktarı daha üst seviyelere taşıyabilirdi.

Eğer bir oyuncunun bonservis bedelini başka hiçbir takım karşılamak istemiyorsa PDA'da aleyhine olan bir faktör olarak baz alınır. Bonservisi karşılayan taraf Çin piyasası ise PDA'da genel olarak baz alınmaz. İngiltere'nin alt takımları ise kısmen baz alınıyordu.

Sportif faktörler:

• Bir oyuncu ne kadar çok oynarsa o kadar iyi kendisini futbol piyasasında ıspatlayabilir. Oynayamaz ise kendisini o kadar çabuk unutturur.

• Oyuncun mevkisi de önemlidir. Çünkü hücumcular daima daha pahalıdır.

• Uluslararası müsabakalar (bilhassa Şampiyonlar ligi) daima Süper Lig'den daha büyük bir referanstır. Bunun en iyi örneği Cenk Tosun'dur. Geçen sezon Süper Lig'de penaltı dışında sadece bir gol kaydetmiş fakat Şampiyonlar Ligi'nde göz doldurduğu için büyük bir rakama İngiltere'ye transfer oldu.

"Üyelerimiz de futbolcuların değerini belirleyebilir"
Üyelerimiz de futbolcuların piyasa değerlerini belirleme sürecine dahil olabilir. Onların fikirlerini de dikkate alıyoruz, ama tabii ki bu fikirler piyasa değerleri kriterleri çerçevesinde iyi argümanlarla desteklendiğinde.

Burada herhangi bir endeks yok. Eğer bir oyuncu için aşırı abartılı (iyi veya kötü) değer verilirse bunu yapan üye kendi fikrini tüm PDA için diskalifiye eder ve uzun bir süre için dikkate alınmaz.

Ayrıca verilen tüm değerler için neden açıklanmalı. Aksi takdirde yorum silinecektir.


- Transfermarkt’ın, transfer piyasasını etkilediğini düşünüyor musunuz?

Evet düşünüyorum. Ama bu durum tek yönlü değil. Hem biz piyasayı etkileyebiliyoruz, hem de piyasa bizi etkileyebiliyor. Bir simbiyoz oluşuyor.

Bu değerlerin ne kadar ciddiyet taşıdıklarının farkındayız. Birçok Türk takımının bu değerlerle çalıştıklarını da biliyoruz. Bu sadece Türkiye’de değil, dünyanın her yerinde öyle.

Bu nedenle piyasa değerlerini son derece ciddiyetle oluşturuyoruz ve piyasa gerçeklerini ifade etmelerini istiyoruz. Çünkü bu Türk futbolu için son derece önemli.

Dünya çapında kabullenilmiş verilerin düzgün olmasını arzu ediyoruz. Değişmeyen faktörler bazında ve piyasanın gelişmeleriyle beraber bir rakama ulaşıyoruz

- Türkçe servisini ne zaman açtınız ve kaç kişi çalışıyor?

Türk versiyonuyla 15 Temmuz 2010’da yayına geçtik. Şu an Transfermarkt.com.tr’de ekip olarak toplam 15 kişiyiz.
- Toplamda kaç kişi çalışıyor ve kaç ülkede çalışmanız var?

Ofiste çalışanlar ve gönüllü olarak sayfamıza katkı veren kişiler var. Ofiste çalışanlar tam kadrolu olanlar, diğerleri de ya ek iş olarak ya da gönüllü olarak çalışıyor.

Özellikle veritabanımızı geliştirmemizde çok önemli rol oynayan 400 gönüllü, ekstra bir teşekkürü hak ediyor.


"Bizim sitemizi dünya çapındaki futbol platformları arasında Şampiyonlar Ligi olarak görebiliriz"

- Oyuncular hakkında bilgilere nasıl ulaşıyorsunuz?
Kaynaklarımız çok geniş. Medya organları, haber ajansları, menajerler, oyuncular, teknik adamlar ve tabii ki üyelerimiz.

Ulaşabildiğimiz her yerden bilgi alıyoruz. Veri yönetmenlerimiz tüm dünyada mevcut ve dünyanın her köşesinden futbol bilgilerini sistemimize giriyorlar. Bu dünyada eşsiz bir olay.

Üyelerimiz normal bildiğiniz taraftarlar. Futbol tutkusu çok büyük olan bu kişilere, mevcut olan bilgileri platformumuzda yayma imkanı sunuyoruz.

Onlar düzeltme formülleri vasıtasıyla sisteme giriyorlar, ardından bu bilgiler veri yönetmenlerimiz tarafından kontrol edilip, onaylanıyor. Bu sistemi yıllardır geliştirdik ve bugün veri yönetmenlerimiz, uzman haline geldiler ve Transfermarkt veritabanını dünyada benzersiz hale getirdiler.
- Kulüplerle olan ilişkileriniz nasıl?

Kulüplerle ilişkilerimiz iyi. Futbol medyasının içerisindeyiz, ama sonuçta veritabanı olarak bakıyorlar bize.

Her zaman her anlamda tarafsız ve bağımsız olduğumuzu, böyle hareket ettiğimizi gösteriyoruz ve böyle de devam edeceğiz.

Kulüpler de bunun farkında. Bu yüzden her zaman kulüplere biraz daha mesafeli kalmayı tercih ediyoruz.
- Kulüplerin bile keşfedemediği oyunculara nasıl ulaşıyorsunuz?

Daha önce de açıkladığım gibi, veri yönetmenlerimiz, menajerler ve futbolcular. Kendileri bile tüm dünyadan bize ulaşıyorlar ve sistemimize kayıt oluyorlar.
Uluslararası bir platform oluşturduk ve bu platform artık birçok oyuncu için önemli bir vitrin oldu.

Nasıl profesyonel oyuncular için Şampiyonlar Ligi kendilerini gösterme sahnesiyse, bizim sitemizi dünya çapındaki futbol platformları arasında Şampiyonlar Ligi olarak görebiliriz. Bunu net olarak söyleyebilirim.
- Kulüplerin gözlemcileriyle çalışmalarınız oluyor mu?

Kulüp scoutları için sitemizin bilgi toplamak için ilk başvurdukları yer olduğunu biliyoruz. Tüm verilerimiz herkese açık.

Kulüplerin scoutları istediği istatistiği arayıp bulabilirler. Ama oyuncuların menajerleriyle temas halindeyiz.

Menajerler platformumuzda şirketlerini kayıt edebiliyorlar ve oyuncularını listeyebiliyorlar.

 Kaynak: TRT SPOR